چگونه شوینده صورت مناسب پوست انتخاب کنیم؟

در بحث انتخاب و هزینه برای محصولات مراقبتی پوست آیا ترجیح می‌دهید بودجه بیشتری برای خرید یک مرطوب کننده یا ضدآفتاب مناسب اختصاص دهید تا یک شوینده؟ یا تصور می‌کنید با توجه به ادعاهای تولیدکنندگان از قبیل درمان آکنه یا روشن‌کننده بودن برخی شوینده‌ها این محصولات نیز ارزش دارند تا بیشتر برای آن‌ها هزینه کنیم؟ اگر گمان کنیم شوینده‌ها از روی پوست آبکشی می‌شوند و چندان مهم نیست چه شوینده‌ای انتخاب کنیم چندان درست نیست. هم‌چنان که انتظار معجزاتی از قبیل درمان مشکلات پوستی مانند آکنه یا لک و تیرگی پوست صرفا با استفاده از شوینده‌ها درست نیست.

در انتخاب شوینده مناسب برای پوست ما با طیف گوناگونی از انواع شوینده و پاک کننده‌های مختلف مانند شیرپاک‌کن، لوسیون، آب پاک کننده آرایش یا میسلار واتر، صابون‌، پن‌ها، ژل‌های شست و شو، فوم‌ها و اخیرا بالم‌ها و روغن‌های پاک کننده روبه‌رو هستیم که مانند همه محصولات مراقبتی نمی‌توان یک فرم خاص از آن را به همه توصیه کرد.

پوست ما هر روز با انواع آلودگی و استرس‌های محیطی رو به روست، از طرف دیگر اغلب افراد هر روز صورت خود را با انواع کرم‌های ضد آفتاب، کرم‌پودر و مواد آرایشی پوشش می‌دهند و خود پوست نیز سبوم و سلول‌های مرده خود را دفع می‌کند. یک شوینده خوب باید بتواند بدون آسیب به لایه محافظ پوست و خشک کردن بیش از حد پوست یا چرب‌تر کردن پوست همه این آلودگی‌ها را از سطح پوست پاک کرده و پوست را برای محصولات بعدی که در برنامه مراقبت پوستی استفاده می‌کنید آماده کند. البته همه ما با نقش تمیزی و پاکیزگی پوست در سلامت و زیبایی آن آشنا هستیم اما چگونه یک شوینده مناسب انتخاب کنیم؟ تا انتهای این مقاله با اسکین مگ همراه باشید تا در این مقاله به مهم‌ترین سوالات شما درباره شوینده مناسب پوست پاسخ دهیم.

چرا می‌بایست از شوینده مناسب پوست استفاده کنیم؟

با وجود آن که یک شوینده ها قرار نیست تغییر شگفت‌آور و معجزه‌آسایی در پوست ایجاد کنند اما استفاده از یک شوینده نامناسب می‌تواند پوست را دچار مشکل کند و شرایط پوست را به گونه‌ای تغییر دهد که شما برای حل مشکلات تازه مجبور باشید با استفاده از محصولات موضعی شرایط را به حالت عادی بازگردانید. به عنوان مثال:

• اگر شوینده شما بیش از حد قوی و خشک کننده باشد: این نوع شوینده‌ها باعث خشکی و کشیدگی و حساس شدن و آزردگی پوست می‌شود و شما برای بازگرداندن رطوبت از دست رفته پوست مجبورید به مرطوب‌کننده‌ها تکیه کنید. گاهی این شوینده‌های قوی موجب تولید سبوم بیشتر و چرب‌تر شدن پوست می‌شوند تا جایی که شما مجبور به استفاده از محصولات مات کننده یا کنترل کننده چربی خواهید شد تا اوضاع را به حالت عادی بازگردانید.
• اگر پاک کننده شما بیش از حد چرب یا غنی باشد: برخی بالم‌ها یا روغن‌های پاک کننده اگر چه به خوبی مواد آرایشی را از پوست پاک می‌کنند اما باقی مانده این ترکیبات روی پوست می‌تواند منافذ پوست را مسدود کند. پاک کردن پوست با استفاده از روغن‌ها ممکن است برای برخی یک ایده عالی برای جلوگیری از خشکی پوست به نظر برسد اما برخی ترکیبات این پاک کننده‌ها با ایجاد اختلال در روند بازسازی طبیعی پوست در حقیقت موجب خشک‌تر شدن پوست می‌شوند.

در ادامه با ارائه راهکارهایی تلاش خواهیم کرد که اولا شما را با بهترین روش شست و شوی صورت آشنا کرده و هم‌چنین راهکارهایی برای انتخاب شوینده مناسب ارائه دهیم.

صورت‌تان را در دو مرحله تمیز کنید.

سعی کنید در برنامه مراقبت پوستی‌تان شست و شوی دو مرحله‌ای را امتحان کنید. شست و شوی پوست در دو مرحله به شما اطمینان می‌دهد بقایایی از ضدآفتاب، گرد و غبار و مواد آرایشی روی پوست‌تان باقی نمانده است. می‌توانید شست و شو را با یک محصول مجدد تکرار کنید یا از دو محصول متفاوت استفاده کنید.

واضح است زمانی که آرایش ندارید (مانند صبح‌ها) لزومی ندارد صورت خود را در دو مرحله پاک کنید.

۱. پاک کردن آرایش

اهمیت پاک کردن آرایش به خصوص شب‌‌ها قبل از خواب بر کسی پوشیده نیست. خوابیدن با آرایش و لایه ای از کرم‌های رنگی و دارای SPF که انواع گرد و غبار و آلودگی را به خود جذب کرده موجب خشکی پوست، آکنه و جوش سرسیاه، باز شدن منافذ پوست و چین و چروک پوست می‌شود. باقی ماندن مواد آرایشی روی چشم‌ها سبب عفونت و قرمزی چشم و شکستگی و ضعیف شدن مژه‌ها می‌شود.

اگر مایلید از پاک کننده‌های آرایش استفاده کنید میسلار واتر یا آب پاک کننده آرایش از جمله محصولاتی است که می‌توانید استفاده کنید. Bioderma Sensibio H2O و میسلار واتر کدلی برای پوست های حساس و نرمال تا خشک و محلول پاک‌کننده آرایش Sebium H2O بیودرما از جمله محصولاتی است که توانسته رضایت بسیاری از مصرف‌کنندگان را جلب کند.

روغن‌های پاک کننده آرایش نیز در این زمینه خیلی خوب عمل می‌کنند البته توصیه می‌شود اگر پوست شما چرب و مستعد جوش نیست از روغن‌ها برای پاک کردن اولیه صورت استفاده کنید.

نکته ای درباره دستمال مرطوب یا دستمال پاک کننده آرایش

محصولی دیگری که ممکن است برای پاک کردن آرایش از آن استفاده کنید دستمال مرطوب یا دستمال پاک کننده آرایش است. توصیه می‌شود به طور دائم برای پاک کردن آرایش از این محصولات استفاده نکنید، برخی برندهای این نوع پاک کننده حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که ممکن است چندان برای پوست مفید نباشند و ضمن این که اغلب کارایی لازم برای پاک کردن کامل آرایش از سطح پوست را ندارند. البته استفاده گاه به گاه مانند زمانی که در راه سفر هستید یا در باشگاه مشکل‌ساز نیست اما بهتر است دستمال مرطوب روش همیشگی شما برای پاک کردن صورت نباشد.

در نهایت از هر روشی که برای پاک کردن آرایش استفاده می‌کنید،‌با پوست خود با ملایمت رفتار کنید و از کشیدن پد با فشار زیاد روی پوست خودداری کنید. در نظر داشته باشید پاک کننده‌های آرایش (آرایش صورت یا چشم) برای عمل کردن نیاز به زمان دارند پس به آن‌ها زمان دهید تا کار خود را انجام دهند. سابیدن با فشار یا استفاده بیش از حد از محصول روی پد تنها به پوست و جیب شما آسیب می‌زند.

۲. پاک کردن عمقی پوست

شوینده شما در مرحله دوم باید قادر باشد پوست را به طور عمیق‌تر و کامل‌تر بدون خشک کردن بیش از حد تمیز کند. ژل شست و شو، پن‌ها، فوم‌ها و شیر یا لوسیون از جمله محصولاتی است که بسته به نوع پوست و ترجیح‌تان می‌توانید در این مرحله استفاده کنید. استفاده از روغن‌‌های پاک کننده در این مرحله توصیه نمی‌شود چون همان‌طور که گفتیم بسته به ترکیبات،‌ این احتمال وجود دارد که موجب خشکی یا مسدود شدن منافذ پوست شوند.

اگر تمایل به استفاده از فیس براش‌ها دارید،‌ می‌توانید آن‌ها را در این مرحله همراه با شوینده‌تان استفاده کنید. البته استفاده روزانه از انواع برقی آن‌ها به دلیل بیش از حد قوی بودن توصیه نمی‌شود اما اگر آرایش سنگینی روی پوست دارید می‌توانید با استفاده از آن‌ها اطمینان حاصل کنید که پوست کاملا تمیز شده است.

با انجام این دو مرحله می‌توانید مطمئن باشید پوستتان بدون این بیش از حد خشک یا ملتهب و پوسته پوسته شده باشد کاملا تمیز شده است و آماده دریافت محصولاتی است که پس از آن می‌خواهید استفاده کنید.

از شویند‌ه‌‌‌های حاوی سولفات دوری کنید.

هنگام انتخاب شوینده برای صورت به لیست ترکیبات تشکیل دهنده محصول نگاه کنید. پوست شما از هر نوعی که باشد حتی چرب و جوش‌دار بهتر است از شوینده‌های فاقد سولفات استفاده کنید.

سدیم لوریل سولفات و سدیم لورت سولفات از جمله ترکیبات شوینده‌ها هستند که هنگام ترکیب با آب کف ایجاد کرده و چربی را در خود حل می‌کنند. کف کردن شوینده اگرچه در ابتدا حس خوشایند تمیزی در پوست ایجاد می‌کند اما به مرور موجب آسیب به لایه چربی محافظ پوست (Skin Barrier) می‌شود.

سد دفاعی پوست (Skin Barrier) خارجی‌ترین لایه در سطح پوست که از سلول و لیپید (چربی) تشکیل شده(کلسترول، سرامید و  اسیدهای چرب ضروری مهم‌ترین عناصر این لایه چربی را تشکیل می‌دهند.) و مانع از تبخیر رطوبت سطح پوست می‌شود. هنگامی که سد دفاعی پوست سالم است پوست شما نرم، صاف، یکنواخت و متعادل به نظر می‌رسد. سولفات‌ها و سایر شوینده‌های قلیایی با آسیب به این لایه موجب خشکی و کشیدگی، قرمزی و چرب‌تر شدن پوست خواهد شد. هم‌چنین پس از استفاده از شوینده‌ها با PH قلیایی ساعت‌ها زمان خواهد برد تا PH پوست به حالت عادی بازگردد. پس می‌بینید استفاده از شوینده‌های قلیایی دو بار در روز چه فشاری به پوست وارد می‌کند.

خوشبختانه در حال حاضر شوینده‌های بسیاری با PH سازگار با پوست و فاقد ترکیبات صابونی در دسترس‌اند. متخصصان پوست پیش از این تصور می کردند PH طبیعی پوست ۵٫۵ است اما امروزه اکثر متخصصان پذیرفته اند PH زیر ۵ و به طور خاص بین ۴ تا ۴٫۵ ایده آل ترین PH برای پوست است. روی بسیاری از شوینده‌ها به خصوص پن‌ها PH محصول درج شده است که می‌تواند به انتخاب شما کمک کند.

دقیقا به همین دلیل شما باید تا حد امکان استفاده از صابون‌ها را محدود کنید. البته استفاده از صابون‌ها با تجویز پزشک و به دلیل اهداف درمانی ایرادی ندارد اما صابون‌ها به دلیل قلیایی بودن نباید به طور دائم شوینده مورد استفاده شما باشند.

شوینده‌تان را براساس نوع پوست انتخاب کنید

اگر چه نوع پوست ما همیشه در تقسیم بندی انواع پوست به خشک، نرمال، چرب و مختلط، مستعد آکنه و حساس قرار نمی‌گیرد، ولی یکی از این ۵ نوع در اغلب روزهای سال غالب است. عوامل گوناگون از جمله تغییرات هورمونی، تغییرات فصل و آب و هوا، شرایط روحی و استفاده از برخی محصولات ممکن است نوع پوست ما را از چرب به خشک و کم‌آب یا بالعکس تغییر دهد.  پس علیرغم این تقسیم بندی همیشه پوست‌تان را بررسی کنید اگر پوست نرمال شما در تابستان چرب‌تر است می‌توانید در این فصل از محصولات مخصوص پوست چرب استفاده کنید یا اگر پوست‌تان چرب است ولی به دلیل زیاده‌روی در استفاده از لایه‌بردارها و محصولات ‌کنترل‌کننده چربی، خشک شده است به خصوص در فصول سرد سال می‌توانید از محصولات غنی‌تر استفاده کنید.

با در نظر گرفتن این موضوع و تغییر نیازهای پوستی‌تان می‌توانید شوینده مناسب صورت‌تان را انتخاب کنید. ممکن است به عنوان یک خانم ترجیح دهید در روزهای نزدیک دوره ماهانه‌تان یا در تابستان از شوینده قوی‌تری استفاده کنید یا در فصول سرد یا مواقعی که از درمان‌هایی مانند لیزر یا لایه‌بردارها استفاده می‌کنید به شوینده ملایم‌تری نیاز داشته باشید.

با در نظر گرفتن این موضوع در ادامه پیشنهادهایی برای انتخاب شوینده برای انواع پوست را بخوانید.

شویند‌ه‌های پوست نرمال تا چرب

استفاده از ژل‌های شست و شو و فوم‌های ملایم را شاید بتوان بهترین انتخاب برای شست و شوی چربی و آلودگی در افراد با پوست‌های چرب و مختلط دانست. البته انواعی که فاقد سولفات و ترکیبات قلیایی بوده و PH سازگار با پوست داشته و پوست را دچار خشکی و کشیدگی نکنند. استفاده از صابون‌ها نیز اگرچه بیش از حد قوی هستند اما در کوتاه مدت و با اهداف درمانی ایرادی ندارد. پن‌ها گزینه دیگری است که PH سازگار با پوست داشته و می‌توانید به جای صابون از آن استفاده کنید.

اگر به عنوان فردی با پوست چرب با پیروی از قانون «مشابه، مشابه را جذب می‌کند» روغن‌ها را برای تمیز کردن پوست چرب خود ترجیح می‌دهید، روغن جوجوبا یکی از گزینه‌های مناسب برای پوست‌ شماست. روغن جوجوبا به دلیل تک اشباع یودن کمترین احتمال نفوذ به منافذ پوست و ایجاد جوش را دارد. البته در بحث روغن‌ها در نظر داشته باشید هر فرد حساسیت‌های خاص خود را دارد و ممکن است فردی با روغن‌هایی که برای بسیاری افراد ایجاد جوش و آکنه نمی‌کند دچار آکنه و برون‌ریزی شدید شود.

و نکته آخر درباره شوینده‌های پوست چرب این که اگر پس از شست و شو در پوست احساس خشکی و کشیدگی دارید یا پوست شما دچار خارش و قرمزی می‌شود و مدام مجبور به استفاده از مرطوب‌کننده هستید، نشان دهنده این است شوینده‌تان برای پوست‌تان بیش از حد قوی است و احتمالا به شوینده‌ای ملایم‌تر با خاصیت آبرسانی نیاز دارید.

شویند‌ه‌های پوست خشک تا نرمال و پوست حساس

اگر پوست‌تان خشک و حساس است کرم‌های پاک‌کننده، لوسیون‌ها و شیرپاکن‌ها به نحوی فرموله شده‌اند که با حفظ رطوبت پوست آن را با ملایمت تمیز کنند. البته برخی انواع فوم، ژل شست و شو و پن‌های مخصوص پوست خشک نیز قادرند بدون خشک کردن پوست آن را تمیز کنند. اگر پوست شما به حدی حساس و کم‌تحمل شده است که حتی آب را نمی‌تواند تحمل کند، استفاده از میسلار واترهای بدون نیاز به آبکشی می‌تواند به شما کمک کند.

اگر چه به نظر می‌رسد پوست‌های خشک نباید با هیچ یک از انواع روغن مشکل داشته باشند اما این نوع پوست‌ها نیز باید در استفاده از روغن‌ها احتیاط کنند. پیش از این اشاره کردیم روغن جوجوبا جزء روغن‌های ایمن است، درباره پوست‌های خشک روغن نارگیل و روغن ماکادمیا نیز در این گروه قرار می‌گیرند. اما در نظر داشته باشید ما هرگز نمی‌دانیم نحوه فرآوری این روغن‌ها به چه صورت بوده و آیا حاوی ترکیبات مشکل‌ساز مانند چربی‌های چندگانه غیراشباع یا روغن‌های معدنی مانند وازلین هستند یا خیر؟

روغن‌های حاوی اسید چرب چندگانه غیر اشباع (PUFAs) مانند روغن سویا، روغن گل آفتابگردان، روغن گلرنگ(safflower) و روغن بادام بسیار ناپایدار بوده و پس از اکسید شدن و تولید رادیکال آزاد در سطح پوست موجب استرس اکسیداتیو و تسریع روند پیری پوست می‌شوند(labmuffin).

در خصوص روغن‌های معدنی همان‌طور که در این مقاله اشاره کردیم روغن‌های معدنی با درجات مختلفی تصفیه می‌شوند و سازمان بهداشت جهانی WHO اخیرا دریافته است فرم‌های تصفیه نشده این ترکیب حاوی آلودگی‌هایی است که می‌تواند سرطان‌زا باشد. حتی اگر این ترکیبات به طور کامل از این روغن‌ها حذف شده باشند، با ایجاد یک لایه نفوذ‌ناپذیر مانند وازلین روی پوست می‌تواند منافذ پوست را مسدود کند ضمن این که با ایجاد اختلال در روند بازسازی و گردش سلولی پوست باعث کم‌آبی و دهیدراته شدن پوست شوند.

اما اگر در هر حال به استفاده از روغن‌ها یا حتی روغن‌های معدنی برای پاک کردن پوستتان علاقه‌مندید،‌ این پاک کننده در مرحله اول پاک کردن پوست قرار دهید تا در مرحله دوم با استفاده از شوینده‌تان این ترکیبات نیز کاملا از پوست‌تان پاک شوند.

و نکته آخر درباره شوینده پوست‌های خشک این که اگر پس از شست و شو یا مدتی پس از شست و شو احساس چربی در در پوست خود داشتید یا احساس کردید پوست‌تان به خوبی تمیز نشده است، می‌تواند نشان دهنده این باشد شوینده‌تان بیش از حد ملایم است و  بهتر است ژل یا فوم یا پن‌ها را نیز امتحان کنید.

خط آخر…

امیدواریم این مقاله بتواند به شما در انتخاب شوینده مناسب کمک کند و مثل همیشه توصیه ما این است به صدای پوست‌تان گوش کنید و در زمینه پوست و مراقبت از آن، پوستها به اندازه‌ای با هم متفاوتند که نمی‌توان یک قانون کلی را به همه توصیه کرد.

در هر حال از شست و شوی بیش از حد پوست و استفاده از محصولات بسیار قوی و خشک کردن آن به خصوص برای شست و شوی صورت هنگام صبح خودداری کنید.

خوشحال می‌شویم تجربیات شما را نیز درباره نحوه شست و شوی صورتتان بخوانیم.

شما صورت خود را چگونه تمیز می‌کنید؟ در کامنت‌ها برای ما درباره نحوه تمیز کردن پوست، نوع پوستتان و محصولاتی که از آن‌ها راضی بوده‌اید، بنویسید. نظرات و پیشنهادات شما راهنمای ما در انتخاب مطالب آینده‌مان خواهد بود.

ممنونیم که اخلاق حرفه‌ای را رعایت کرده و مطالب ما را با ذکر منبع و لینک نشر می‌دهید.

پیشنهاد می‌کنیم این مقاله‌ها را هم ببینید:

همه آن‌چه که می‌خواهیم درباره استفاده از روغن‌ها روی پوست بدانیم

راهنمای انتخاب روغن مناسب بر اساس نوع پوست

پوست خشک، خشکی پوست؛ علت، درمان، پیشگیری و ترکیبات مفید

تفاوت مرطوب کننده و آبرسان ؛ تفاوت پوست خشک و پوست کم آب

همه آن چه که باید از سد دفاعی پوست و مراقبت از آن بدانیم

همه آن‌چه که باید از استفاده از ضد آفتاب دور چشم بدانیم

چگونه منافذ باز پوست را درمان کنیم؟

منبع : howstuffworks و theskincareedit