از ترکیبات پوستی حساس به نور و ترکیبات حساس کننده پوست به نور بیشتر بدانید

در بحث محصولات مراقبت از پوست و مواجهه با نور دو موضوع مهم مطرح می‌شود. اول محصولات و ترکیبات پوستی که به نور حسا‌س‌اند و باید در شب استفاده شوند. این ترکیبات به نور حسا‌س اند و در مواجهه با نور خورشید تجزیه و تخریب شده و خاصیت خود را از دست می‌دهند. موضوع دوم ترکیبات و درمان‌های پوستی هستند که پوست را نسبت به نور حساس می‌کند و سبب بروز آلرژی، لک‌های پوستی و واکنش‌ها و حساسیت‌های پوستی شدید می‌شوند. ما در این مقاله پاسخ می‌دهیم کدام ترکیبات پوست را به نور حساس می‌کند؟ ترکیبات حساس به نور و ترکیبات حساس کننده پوست به نور کدام‌ها هستند؟ و کدام ترکیبات و محصولات را روزها و کدام ترکیبات و محصولات را شب‌ها می‌توان استفاده کرد؟ سرم ویتامین را صبح استفاده کنیم یا شب؟ چرا برخی لایه‌بردارها را فقط باید شب استفاده کنیم و برخی ترکیبات را  روز؟

 استفاده از محصولات مراقبت از پوست در زمان مناسب مهم است.

برخی محصولات مراقبت از پوستی فقط باید شب‌ها استفاده شوند.

استفاده از برخی ترکیبات در زمان نامناسب شما را سریع تر پیر می‌کند!

ترکیبات حساس به نور یا ترکیباتی که فقط باید شب‌ها استفاده شوند

مواد یا ترکیبات حساس به نور، ترکیباتی هستند که در معرض نور خورشید تخریب و تجزیه شده و خاصیت خود را از دست می‌دهند. در این حالت ممکن است رنگ محصول، بافت محصول یا بوی محصول تغییر کند. محصول یا ترکیبات اکسید شده در اثر تماس با نور، ضرر خاصی برای پوست نخواهند داشت بلکه تنها ممکن است محصول بی‌اثر شود.

مهم‌ترین ترکیبات حساس به نور می‌توان به ویتامین آ و ویتامین سی اشاره کرد. شاید شنیده باشید که ویتامین سی در برابر نور اکسید می‌شود و فقط باید شب‌ها از آن استفاده کرد اما اگر ویتامین سی درست فرموله شده باشد ترکیب مناسبی برای استفاده در روز است زیرا خاصیت آنتی‌اکسیدانی قدرتمند ویتامین سی از پوست در برابر رادیکال‌‌های آزاد محافظت می‌کند.

ترکیبات حساس کننده پوست به نور یا ترکیباتی که در زمان استفاده باید بیشتر از آفتاب مراقبت کنیم

مواد و ترکیباتی که پوست را به نور حساس می‌کنند سبب می‌شوند پوست در معرض نور خورشید بیش از اندازه واکنش نشان دهد. واکنش‌های با شدت زیاد مثل تاول و بثورات پوستی تا شدت کم‌تر مثل قرمزی و آفتاب سوختگی‌. رتینوئیدها، آلفاهیدروکسی‌اسیدها و اسیدهای لایه‌بردار، هیدروکینون، بنزوئیل‌پروکساید و اسانس‌های روغنی مانند روغن مرکبات از مهم‌ترین ترکیبات حساس کننده پوست به نور آفتاب هستند که در ادامه توضیح می‌دهیم.

آلفاهیدروکسی‌اسیدها (AHA) و سالیسلیک اسید پوست را به نور خورشید حساس می‌کنه؟ 

آلفاهیدروکسی‌اسیدها و بتاهیدروکسی‌اسیدها (سالیسیلیک اسید) و به طور کلی همه اسید‌های لایه‌بردار چون سبب ریزش سلول‌های مرده و نازک‌تر شدن لایه‌ شاخی پوست می‌شود باعث افزایش حساسیت پوست به نور آفتاب می‌شود.

آلفاهیدروکسی‌اسیدها با حل کردن چسب بین سلول‌های مرده باعث ریزش آن‌ها از سطح پوست شد و پوست به طور کلی در برابر محرک‌های محیطی از جمله نور خورشید آسیب پذیرتر می‌شود. پس زمانی که از اسیدهای لایه‌بردار استفاده می‌کنید مهم‌ است از ترکیبات تقویت کننده سد دفاعی پوست استفاده کرده و در طول روز با استفاده از یک ضدآفتاب با محافظت کافی از پوست خود محافظت کنید.

آلفا‌هیدروکسی‌اسید‌ها رو شب بزنیم یا روز؟ 

اسیدهای لایه بردار در برابر نور پایدارند و جزء ترکیبات حساس به نور نیستند اما چون پوست را به نور حساس می‌کنند بهتر است شب‌ها از آلفاهیدروکسی‌اسیدها و سالیسیلیک اسید استفاده کنید و روز از آفتاب مراقبت کنید.

ویتامین آ یا رتینول به نور حساسه یا حساسیت پوست رو به نور زیاد می‌کنه؟ 

هر دو. رتینوئیدها یا مشتقات ویتامین آ از ترکیبات حساس به نور است و در معرض نور خورشید غیر فعال شده و خاصیت خود را از دست می‌دهد.

درباره این که آیا رتینول و ترتینوئین پوست را به نور حساس می‌کند باید گفت بله رتینوئیدها نیز مانند لایه‌بردارها حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهند. رتینوئیدها لایه‌بردار نیستند اما چون سرعت رشد سلول‌های جدید را افزایش می‌دهند سبب پوسته‌ریزی شده و مانند آن‌چه درباره لایه‌بردارها گفتیم حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهند.

رتینوئیدها رو شب بزنیم یا روز؟ 

رتینول و ترتینوئین و رتینال و سایر مشتقات ویتامین آ را شب ها استفاده کنید.

بنزوئیل پروکساید یا پانژل پوست را به نور حساس می‌کنه؟ 

بنزوئیل پروکساید یا پانژل با رساندن اکسیژن به منافذ پوست، سبب از بین رفتن باکتری بی‌هوازی P.acne می‌شود و از این طریق از ایجاد جوش و آکنه پیشگیری می‌کند و هم‌چنین از منافذ پوست لایه‌برداری می‌کند.

هنوز علت دقیق این که چرا بنزوئیل پروکساید پوست را به نور حساس می‌کند را نمی‌دانیم اما گفته می‌شود بنزوئیل پروکساید با ایجاد استرس اکسیداتیو پوست را به نور حساس می کند.

بنزوئیل پروکساید را شب بزنیم یا روز؟ 

بهتر است از بنزوئیل پروکساید یا پانژل شب ها استفاده کنید و در طول روز از یک ضدآفتاب با طیف گسترده استفاده کنید.

هیدروکینون پوست را به آفتاب حساس می کنه؟

بله. مانند بسیاری از ترکیبات و محصولات روشن کننده هیدروکینون سبب افزایش حساسیت پوست به آفتاب می شود. هیدروکینون تولید ملانین و انتقال ملانین را محدود می کند و از آن‌جا که ملانین به طور طبیعی از  از پوست در برابر اشعه UV محافظت می‌کند پوست بدون ملانین کافی در برابر آفتاب بی‌دفاع و آسیب‌پذیر است. پس استفاده از هیدروکینون پوست را در برابر اشعه آفتاب حساس و آسیب‌پذیر می‌کند.

درباره هیدروکینون خوب است بدانیم که اگر چه یکی از موثرترین ترکیبات روشن کننده است اما باید مراقب عوارض جانبی هیدروکینون باشید. هیدروکینون علاوه بر این که حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهد خططر ابتلا به ochronosis را نیز افزایش می‌دهد. عارضه کم‌تر شایع اما جدی هیدروکینون وضعیتی به نام ochronosis که با جوش و لکه‌های آبی مایل به سیاه شناخته می‌شود. بنابراین استفاده از محصولات حاوی هیدروکینون به هیچ عنوان نباید بیش از 5ماه ادامه پیدا کند و اگر به پزشک مراجعه کردید حتما او را درباره استفاده از این ترکیب مطلع کنید.

هیدروکینون رو شب‌ها بزنیم یا روز؟ 

هیدروکینون را شب‌ها استفاده کنید و در طول روز از یک ضدآفتاب با محافظت کافی استفاده کنید. دقت کنید هیدروکینون را بیش از ۵ ماه استفاده نکرده و حتما پس از این مدت مصرف را متوقف کنید.

سرم ویتامین سی رو شب بزنیم یا روز؟ 

بهتر است صبح ها از سرم ویتامین سی استفاده کنید. حتما شنیده اید که چون ویتامین سی در برابر نور ناپایدار است روز استفاده نشود این توصیه غلط نیست و البته کاملا درست هم نیست.

ویتامین سی یک آنتی اکسیدان قدرتمند و بخشی از دفاع آنتی اکسیدانی طبیعی پوست ماست. زمانی که پوست در معرض اشعه UV قرار می گیرد سطح رادیکال‌های آزاد افزایش یافته و پوست دچار استرس اکسیداتیو می‌شود. شرایطی که آنتی‌اکسیدان‌های کافی برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد وجود نداشته و سلول‌های پوست آسیب می‌بینند. پس استفاده از سرم ویتامین سی در طول روز به محافظت بیشتر در برابر رادیکال‌های آزاد ناشی از اشعه UV‌ و سایر عوامل محیطی کمک می‌کند.

همه آن چه باید از فواید ویتامین سی برای پوست بدانیم

به خصوص که مطالعات نشان داده استفاده از ویتامین سی، فرولیک اسید و ویتامین E به افزایش محافظت ضدآفتاب در برابر نور کمک می‌کند.

اگر ویتامین سی در برابر نور ناپایدار است چطور صبح استفاده کنیم؟ اگر ویتامین سی شما از نوع آسکوربیک اسید است و به درستی فرموله شده است، یعنی شرایط پایدار کردن ویتامین سی مانند pH و استفاده از فرولیک اسید و ویتامین E رعایت شده باشد به راحتی اکسید نشده و خاصیت خود را از دست نمی‌دهد.

و اگر در سرم  ویتامین سی شما از مشتقات پایدار ویتامین سی استفاده شده است مانند اتیل‌آسکوربیک اسید، سدیم آسکوربیل فسفات، منیزیم‌آسکوربیل فسفات و … این فرم‌های ویتامین سی در برابر نور و هوا کاملا پایدار بوده و جای نگرانی نیست.

یعنی شب‌ها از سرم ویتامین سی استفاده نکنیم؟ چرا قطعا شب‌ها هم می‌توان از سرم‌های ویتامین سی استفاده کرد اما اگر به دنبال محافظت از پوست در برابر رادیکال‌های آزاد ناشی از نور هستید توصیه می‌کنم ویتامین سی را در روتین صبح استفاده کنید. 

ضدآفتاب‌های شیمیایی هم حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهند؟ 

تناقض عجیبی است اما برخی فیلترهای شیمیایی ضدآفتاب‌ها می‌تواند حساسیت پوست را به نور افزایش دهد.

همه آن‌چه که باید از ترکیبات و عوارض ضد آفتاب ها بدانید

ترکیباتی مانند آووبنزون، اکسی بنزون، اکتوکریلن و اکتینوکسات اشعه ماوراء بنفش را جذب کرده، آن را به شکل گرما از پوست آزاد می‌کنند.

مطالعه ای در مجله آکادمی پوست آمریکا نشان داد که برخی از افراد ممکن است واکنش های آلرژیک به این جاذب‌های شیمیایی داشته باشند که می تواند به صورت حساسیت به نور ظاهر شود.

علاوه بر این، تعدادی از این ترکیبات شیمیایی ضد آفتاب، مانند اکتوکریلن، در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید تجزیه می‌شوند و تبدیل به بنزوفنون می‌شوند، ترکیبی که مشکوک به سرطان‌زا بودن و اختلالات غدد درون‌ریز است.

ترکیبات فتوتوکسیک چیست؟ 

گروهی از ترکیبات حساس کننده نور به پوست، علاوه بر افزایش حساسیت پوست به نور، هنگامی که در معرض آفتاب استفاده می‌شوند سبب بروز واکنش‌های شدید پوستی مانند تاول، بثورات پوستی شدید به شکل سوختگی و تاول‌های آب‌دار می‌شود. به این ترکیبات phototoxic ingredients می‌گوییم که سبب ایجاد سمیت نوری برای پوست می‌شوند. مهم‌ترین ترکیبات phototoxic عصاره مرکبات هستند که در معرض خورشید به ترکیباتی موسوم به furanocoumarins تجزیه می‌شوند که سبب بروز واکنش‌های آلرژيک می‌شود.

• اسانس‌های روغنی حساس کننده پوست:  عصاره برگاموت، زیره، زنجبیل، عصاره مرکبات و پوست مرکبات مثل عصاره لیمو، لیمو ترش، ماندارین، پرتقال و verbena
• برخی انواع عطرها: عطرها معمولا در معرض نور ترکیباتی ایجاد می‌کنند که پوست را به نور حساس می‌کند. بهتر است و اگر قرار است مدت طولانی در معرض آفتاب قرار بگیرید از عطر روی پوست استفاده نکنید.
• برخی انواع رنگ‌های شیمیایی: این ترکیبات نیز می‌تواند سبب ایجاد سمیت نوری در پوست شوند. 

چه داروهایی سبب افزایش حساسیت پوست به نور می‌شوند؟ 

علاوه بر ترکیبات موضعی برخی داروهای خوراکی نیز سبب افزایش حساسیت پوست به نور می‌شوند. از داروهایی که حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهند می‌توان اشاره کرد به:

• آنتی‌بیوتیک‌ها:مانند Fluoroquinolones (مانند سیپروفلوکساسین)، تتراسایکلین‌ها (مثل داکسی‌سایکلین)، و Sulfonamides
• ضدقارچ‌ها : مانند Griseofulvin، Itraconazole ، کتوکناوزل ، Voriconazole
• داروهای قلبی و ادرارآورها:  آتورواستاتین،Diltiazem، فوروزماید، Hydrochlorothiazide ، Quinidine
• داروهای درمان سرطان و شیمی درمانی Furocoumarins / psoralens
• مسکن و ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی: ایپوبروفن، ناپروکسن، پیروکسیکام
• رتینوئیدهای خوراکی: راکوتان، آکوتان و …

این لیست ممکن است کامل نباشد و برای اطلاع از عوارض داروی مصرفی خود حتما راهنمای دارو را مطالعه کنید.

ما در این مقاله بررسی کردیم لایه‌بردارها و روشن‌کننده‌ها و ترکیباتی که حساسیت پوست را به نور افزایش می‌دهد مانند رتینوئیدها، هیدروکینون و اسیدهای لایه‌بدار بهتر است شب‌ها استفاده شوند.

هم‌چنین برخی ترکیبات در برابر نور ناپایدار بوده و خاصیت خود را از دست‌ می دهد مانند رتینول و سایر مشتقات ویتامین آ.

درباره ترکیباتی نوشتیم که در برابر نور تجزیه شده و ترکیبات آلرژی‌زا و محرک ایجاد می‌کند.

در این مقاله به طور کلی درباره ترکیبات و محصولات مراقبت از پوست که باید شب‌ها استفاده شود و هم‌چنین ترکیبات حساس کننده پوست به نور صحبت کردیم.

در پایان مثل همیشه مشتاقیم نظرات و تجربه‌‌های شما را نیز درباره زمان صحیح استفاده از محصولات و ترکیبات مراقبت از پوست بدانیم.

تلاش کرده‌ایم در تهیه این مقاله از آخرین مقاله‌های منتشر شده در منابع و سایت‌های معتبر استفاده کنیم اما احتمال خطا را هرگز صفر نمی‌دانیم اگر مطلبی جا افتاده یا مقاله به روزتری مطالعه کرده‌اید با ما در میان بگذارید تا آن را اصلاح کنیم.