آیا نور مرئی هم به پوست آسیب می‌زند؟

سال‌ها قبل بیشترین نگرانی ما درباره‌ی آسیب‌های ناشی از اشعه UVA و UVB نور خورشید و پیری پوست ناشی از این دو اشعه بود. اما در دهه گذشته دانشمندان دریافتند این تنها اشعه فرابنفش نیست که باید نگران آن باشیم، نور مرئی تابیده شده از خورشید، صفحه نمایش موبایل و کامپیوتر می‌تواند به سلامت پوست ما آسیب بزند.

ما حالا بیش از قبل به دنبال روش‌هایی هستیم تا بتوایم با فیلتر کردن نور آبی جلوی آسیب این اشعه را به پوست بگیریم. زیرا همه ما نسبت به دهه‌های قبل بیشتر از موبایل و لپ‌تاپ استفاده می‌کنیم و ساعت‌‌های طولانی در معرض نور ساطع شده از صفحه‌های نمایش هستیم.

 قرار گرفتن مداوم در معرض نور آبی ساطع شده از صفحه‌ تلویزیون، رایانه و سایر دستگاه‌های دیجیتال می‌تواند به اندازه اشعه UVA  و UVB می‌تواند سبب پیری پوست شود.  

در ابتدا باید بدانیم نور آبی ذقیقا چیست و سپس بررسی می‌کنیم آیا این اشعه به پوست آسیب می‌زند و در انتها روش‌های را می‌خوانید  که به کمک آن می‌توانید از آسیب نور مرئی به پوست پیشگیری کنید. تا انتهای این مقاله با اسکین مگ همراه باشید.

نور آبی چیست؟ 

نور مرئی پرانرژی (High-energy visible (HEV) light) یا نور آبی (blue light) یک نور با فرکانس بالا و طول موج کوتاه (متغیر بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ نانومتر) در نوار آبی/بنفش است. نور آبی پر‌انرژی‌ترین طیف نور مرئی است و به دلیل همین انرژی بالا توانایی نفوذ به لایه‌های عمیق‌تر پوست را نیز داراست.

نور آبی حدود ۵۰٪ از طیف نور خورشید را تشکیل می‌دهد و تنها بخشی از نور است که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است. نور آبی در مقایسه با اشعه UV به دلیل انرژی بالاتر به لایه‌های عمیق‌تری از پوست نفوذ می‌کند اما خوشبختانه نور مرئی عامل سرطان پوست نیست.

بخش عمده تماس ما با نور آبی از طریق نور خورشید است اما گوشی‌ های هوشمند، تبلت‌‌ها، تلویزیو‌ن‌های با لامپ فلورسنت و لامپ‌های ‌LED نیز ساطع می‌شود.

براساس داده‌های منتشر شده در ژوئیه ۲۰۱۸ آمریکایی‌ها روزانه به طور متوسط بیش از ۱۱ ساعت در روز از رسانه‌های دیجیتال استفاده می‌کنند.

واقعیت این است که نور آبی ساطع شده از صفحه‌های نمایش و گوشی‌های هوشمند بخش کوچکی از کل نور آبی را تشکیل می‌دهد که ما روزانه در معرض آن قرار می‌گیریم اما بیشتر شدن زمان استفاده از این وسایل این سوال را ایجاد می‌کند آیا قرار گرفتن در معرض نور آبی یا نور مرئی با شدت کم اما طولانی مدت (مشابه زندگی روزمره اغلب ما) آیا به پوست آسیب می‌زند؟

آیا نور مرئی به پوست آسیب می‌زند؟

دانشمندان می‌‌دانند نور آبی چه از خورشید و چه از منابع مصنوعی مانند صفحه‌های نمایش و گوشی‌ها می‌تواند سبب خستگی چشم (eye-strain) شود. مطالعه‌‌ی منتشر شده‌ای در سال 2018 در International Journal of Ophthalmology نشان داد در طیف نور مرئی، نور آبی با طول موج 415 تا 455 نانومتر از قرنیه و عدسی عبور کرده و به شبکیه می‌رسد. این فرآیند می‌تواند سبب خشکی چشم، آب مروارید و macular degeneration مرتبط با سن (یکی از شایع‌ترین علت‌های کوری) شود. نویسندگان این مطالعه هم‌چنین نوشته‌اند نور آبی می‌تواند روی ترشح برخی هورمون‌های بدن اثر گذاشته و عدم تعادلی ایجاد کند که روی کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد (PUBMED).

بررسی آسیب‌ نور مرئی به پوست تقریبا جزء موضوعات جدیدی است که در حوزه پوست مورد مطالعه قرار گرفته و می‌توان گفت هنوز اطلاعات ما درباره آسیب دقیق نور آبی به پوست کافی نیست اما معدود مطالعات انجام شده سرنخ‌های خوبی را درباره آسیب رادیکال‌‌های آزاد به پوست مطرح می‌کند. مطالعه‌ای در سال 2020 نشان داد اگر چه هنوز اثرات کامل قرار گرفتن مداوم و مکرر در معرض نور آبی قرار گرفتن مشخص نشده اما این مطالعه نشان می‌دهد نور آبی می‌تواند میزان آسیب به DNA، احتمال مرگ بافتی و سلولی و آسیب چشم را افزایش دهد. آسیب به سد دفاعی پوست و پیری پوست مرتبط با نور از دیگر آسیب‌های نور آبی به پوست است.

نور آبی منتشر شده از دستگا‌ه‌های الکترونیکی تولید رادیکال‌های آزاد را در پوست افزایش می‌دهد و پوست در معرض استرس اکسداتیو قرار می‌گیرد. شرایطی که پوست برای مقابله با رادیکال‌‌های آزاد با کمبود آنتی‌اکسیدان‌ها رو به روست.

استرس اکسیداتیو می‌تواند منجر به التهاب و تخریب کلاژن شود، فعالیت سلول‌‌های رنگدانه‌ساز را مختل کند و باعث لک و تیرگی پوست شود و پیری پوست ناشی از نور را تسریع کند. آسیب دیگر رادیکال‌های آزاد آسیب به سد دفاعی پوست یا لایه محافظ پوست است که ترمیم آن را با مشکل مواجه می‌کند.

مطالعه‌ی دیگری در سال 2015 ارتباط بین نور آبی و افزایش رادیکال‌های آزاد را در پوست نشان داد که آسیب رادیکال‌های آزاد افزایش چین و چروک پوست را به دنبال دارد.

هم‌چنین از آن‌جا که نور آبی به عمق بیشتری از پوست نفوذ می‌کند به پروتئین‌های ضروری پوست (کلاژن و الاستین) آسیب زده و سبب کاهش استحکام و افزایش چین و  چروک پوست می‌شود.

مطالعات دیگری ایجاد لک‌های مقاوم به درمان را در اثر نور آبی تایید می‌کند.

خوب است بدانیم ما هنوز در حال یادگیری مضرات نور مرئی برای پوست هستیم و با وجود مطالعات انجام شده هنوز شواهد علمی محکم آسیب نور آبی به پوست را تایید نمی‌کند. در حقیقت نور آبی مشکوک به آسیب به پوست است به خصوص درباره لک و تیرگی و پیری پوست مرتبط با نور. در حقیقت بسیاری از پزشکان از نور آبی برای درمان آکنه استفاده می‌کنند و گزارشی مبنی بر مضرات این درمان‌ها منتشر نشده است. با این وجود دلیلی هم برای نادیده گرفتن آسیب‌های احتمالی نور آبی به پوست نداریم.

چگونه از آسیب‌ نور مرئی به پوست پیشگیری کنیم؟

✅ رمان استفاده از نمایشگرها را تا حد امکان کاهش دهید. البته این راهکار با توجه به این که استفاده از گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ تبدیل به یکی از ضروریات شده شاید برای همه امکان‌پذیر نباشد.

✅ برای کاهش آسیب نور آبی به چشم و همین‌طور به پوست هر نیم‌ساعت یک استراحت پنج دقیقه‌ای در نظر بگیرید و به چشمان خود استراحت دهید.

✅ برای کاهش انتشار نور آبی صفحه نمایش گوشی و تبلت را روی حالت شب یا Dark Mood قرار دهید و گزینه محدود کردن نور آبی را فعال کنید.

✅ در بحث مراقبت از پوست لازم است از یک کرم ضدآفتاب حاوی زینک‌اکساید یا تیتانیوم‌دی‌اکساید استفاده کنید این دو فیلتر مینرال یا فیزیکال نور مرئی را به خوبی مسدود می‌کند. ضدآفتاب‌های شیمیایی اگرچه اشعه UVA و UVB را مسدود می‌کنند اما لزوما نور مرئی را فیلتر نمی‌کنند. هم‌چنین یک ضدآفتاب مینرال رنگی محافظت بهتری در برابر نور مرئی ایجاد می‌کند. ضدآفتاب‌های حاوی ترکیب رنگی اکسیدآهن هم محافظت بیشتری در برابر UVA ایجاد می‌کنند و هم مانع از رسیدن نور مرئی به پوست می‌شوند

مقاله مرتبط : آیا ضدآفتاب‌های رنگی محافظت کم‌تری دارند؟

✅مراقبت از پوست در برابر نور مرئی برای مبتلایان به رزاسه و سایر شرایط پوستی که با نور بدتر می‌شود مثل پوست‌های مستعد لک و تیرگی اهمیت بیشتری دارد.

✅ از آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده کنید و آن را مانند یک بیمه‌نامه برای ضدآفتاب خود در نظر بگیرید. حتی در مورد اشعه UV همان‌طور که در مقاله ما درباره ویتامین سی خواندید ضدآفتاب‌ها می‌توانند ۵۵٪ از رادیکال‌ها آزاد ایجاد شده ناشی از تماس پوست با اشعه UV را خنثی کنند اما برای افزایش محافظت پوست در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد و پیشگیری از پیری پوست مرتبط با اشعه(Photoageing)، استفاده از ضدآفتاب همراه با یک آنتی‌اکسیدان‌ موضعی ضروری است.

بیشتر  محصولاتی که با ادعای محافظت از پوست در برابر نور مرئی یا نور مرئی تولید می‌شوند حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که اثر رادیکال‌های آزاد ناشی از نور را خنثی می‌کنند و از پوست در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند.

✅ هم‌چنین متخصصین توصیه می‌کنند به جای استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها تنها در صبح، دو بار در روز یعنی صبح و عصر استفاده کنید زیرا ذخیره آنتی‌اکسیدانی پوست در طول روز کاهش می‌یابد و پوست دچار استرس اکسیداتیو می‌شود به خصوص که در انتهای روز و شب نیز در معرض نور آبی صفحه‌های نمایش هستیم.

آیا واقعا باید نگران آسیب نور مرئی به پوست باشیم؟

در حال حاضر تحقیقات قطعی و کافی برای تعیین میزان آسیب نور آبی و مرئی از تلفن‌‌های همراه و تجهیزات الکترونیکی وجود ندارد. با این حال نور آبی ساطع شده از خورشید و همین طور سایر طیف‌های نوری خورشید که به پوست ما می‌رسد هم‌چنان مهم‌ترین نگرانی پوستی ماست. زیرا میزان انرژی نوری ساطع شده از تجهیزات الکترونیکی که ما از آن‌ها استفاده می‌کنیم در مقایسه با نور خورشید ناچیز است.

برای ما بنویسید آیا از پوست‌تان در برابر نور‌های مصنوعی هم محافظت می‌کنید؟

تلاش کرده‌ایم در تهیه این مقاله از آخرین مقاله‌های منتشر شده در منابع و سایت‌های معتبر استفاده کنیم اما احتمال خطا را هرگز صفر نمی‌دانیم اگر مطلبی جا افتاده یا مقاله به روزتری مطالعه کرده‌اید با ما در میان بگذارید تا آن را اصلاح کنیم.